Hergebruik
Houten verpakkingen kunnen vele malen worden ingezet. Hout is ook eenvoudig te repareren. Zo kunnen verpakkingen als pallets wel meer dan 10 jaar of zelfs langer meegaan. Maar ook verpakkingen zoals (bewaar)kisten of haspels worden veelvuldig hergebruikt.
Na gebruik worden houten verpakkingen ingezameld. Houten verpakkingen uit huishoudens worden ingezameld via de milieustraat. Houten verpakkingen zijn echter met name afkomstig van bedrijven. Het ophalen en opnieuw op de markt zetten van houten verpakkingen zoals pallets is een wijdvertakt netwerk, waarbij handelaren, reparateurs of palletpools deze op verzoek bij de gebruiker ophalen en gereed maken voor hergebruik. Bruikbare delen van ingezamelde houten pallets die incourant zijn geraakt, worden veelal verwerkt in de productie van nieuwe pallets. Zo gaat de grondstof langer mee.
Er worden in de branche steeds meer houten verpakkingen teruggehaald en opnieuw ingezet. Hout kan vele malen worden gerepareerd, waarmee wordt voorkomen dat verpakkingen bedrijfsmatig afval worden. De verpakkingen blijven in gebruik tot deze niet meer aan de kwaliteitseisen voldoen. Het houtverbruik is gedurende de laatste decennia door standaardisatie, preventie en hergebruik verder beperkt.
Recycling
Zijn houten verpakkingen niet meer te repareren? Dan worden ze ingezameld door inzamel- en sorteerbedrijven, als onderdeel van de totale stroom afvalhout. Afhankelijk van de wijze waarop het hout wordt aangeboden, vindt er een scheiding plaats in kwaliteit.
Daarna wordt bij een afvalverwerkingsbedrijf zowel behandeld als onbehandeld hout tot grondstof geshredderd. De houtsnippers worden per trein, boot of vrachtwagen naar recyclingbedrijven getransporteerd. Ze dienen dan als grondstof voor met name spaanplaat en geperste klossen. Houten verpakkingsmateriaal is bij uitstek goed en in vele vormen recyclebaar. Zo krijgt het hout een tweede leven en wordt op primaire grondstoffen bespaard.
In de markt worden meerdere kwaliteiten afvalhout onderscheiden. In de praktijk worden vaak gemengde fracties ingezameld. Het bekendste voorbeeld is AB-hout dat een mengsel is van A-hout (waartoe houten verpakkingen behoren) en B-hout (geverfd sloophout, plaatmateriaal). A-hout en massief B-hout zijn vaak geschikt voor recycling, maar gelijmd B-hout niet en krijgt een nieuwe toepassing als brandstof in bio-energiecentrales. Uit jaarlijks onderzoek blijkt een gemiddeld aandeel houten verpakkingen in A-hout van 88%, in AB-hout van 24% en in B-hout van 7% (cijfers 2020).